Uz Mona Lizu, Poslednju večeru i neke druge, verovatno najpoznatije slike u istoriji umetnosti, iza čuvenog italijanskog renesansnog slikara Leonarda da Vinčija ostalo je nekoliko svezaka prepunih skica.

Jedan od najpoznatijih Leonardovih crteža je Vitruvijev čovek (Ili: “Proporcije ljudskog tela prema Vitruviju”), zasnovan na radu čuvenog rimskog arhitekte Vitruvija Polija (Marcus Vitruvius Pollio) koji je živeo i radio u I v.p.n.e. Beleška uz sliku nastalu oko 1487. godine, napravljenu tušem i perom na papiru, govori o proporcijama čoveka: dužina šake je 1/10 čovekove visine; dužina čovekovih raširenih ruku (raspon ruku) jednak je njegovoj visini; razmak od lakta do pazuha iznosi 1/8 čovekove visine, dlan je širok koliko i 4 prsta… Rad ponekad nazivaju i kanonom proporcija ili ređe, proporcijama čoveka. Crtež se čuva u Galeriji del Akademia u Veneciji i samo povremeno se izlaže javnosti.

12 činjenica koje možda ne znate o Vitruvijevom čoveku:

1. Leonardo nikada nije imao nameru da objavi Virtuvijevog čoveka

Skica je otkrivena u jednoj od ličnih svesaka majstora renesanse. Studija je jednostavno bila namenjena umetnikovom izgrađivanju, a kada ju je završio oko 1490. godine, verovatno nikada nije očekivao da će joj se diviti. Ipak, danas je Vitruvijev čovek kultno i među najpoznatijim umetnikovim delima, zajedno sa Tajnom večerom i Mona Lizom

2. Tu umetnost susreće nauku

Kao pravi renesansni čovek, Leonardo nije bio samo slikar, vajar i pisac, već i pronalazač, arhitekta, inženjer, matematičar i amaterski anatom. Ovaj crtež olovkom i mastilom bio je njegovo istraživanje teorija o ljudskim proporcijama koje je izneo drevni rimski arhitekta Vitruvije. U svojoj raspravi De Arhitektura, Vitruvije je napisao: „Jer ako čoveka stave ravno na leđa, raširenih ruku i stopala, i par kompasa usredsređenih na pupak, prsti ruku i stopala dodirivaće obim opisaog kruga opisanog oko njega. I kao što ljudsko telo daje kružni obris, tako se i kvadratna figura može naći.”

3. Leonardo nije bio prvi koji je pokušao da nacrta Vitruvijevu teoriju

Američki naučnik Tobi Lester objasnio je 2012. godine: „Naročito u XV veku, u decenijama koje su prethodile Leonardovom vremenu crtanja, određeni broj ljudi počinje da pokušava da prenese tu ideju u vizuelni oblik."

4. Možda je to bio delo saradnje

Italijanski istoričar arhitekture Klaudio Sgarbi (Claudio Sgarbi) je 2012. godine podelio nalaze za koje je smatrao da ukazuje na to da je Leonardovu studiju proporcija pokrenula slična studija koju je uradio njegov prijatelj Đakomo Andrea de Ferara (Giacomo Andrea de Ferrara), tadašnji arhitekta. Postoje neke rasprave o tome da li je par radio u tandemu, ali čak i ako je ova teorija netačna, istoričari se slažu da je Leonardo usavršio nedostatke tamo gde je Đakomo propao, uključujući i drugi par ruku i nogu koji omogućavaju tačniji prikaz Vitruvijevih dela.

5. Krug i kvadrat imaju veće značenje

U svojim matematičkim istraživanjima Vitruvije i Leonardo nisu tražili samo proporcije čoveka već i celokupne kreacije. U beležnici iz 1492. godine, Leonardo je razmišljao: „Od drevnih vremena čovek je prozvan svetom u minijaturi; i sigurno je ovo ime dobro dodeljeno, jer je čovek sastavljen od zemlje, vode, vazduha i vatre i njegovo telo podseća na zemaljsko." Drugim rečima, čovek je mikrokosmos svemira.

6. On je muški ideal

Identitet modela i dalje je obavijen velom misterije, ali istoričari umetnosti veruju da je Leonardo dao sebi slobodu u prikazvanju istog . Ovo delo nije toliko portret koliko marljiv prikaz savršenog muškog oblika dizajniranog matematikom.

7. Mogao bi biti i autoportret

Neki istoričari umetnosti sugerišu da je sam Leonardo bio model Vitruvijevog čoveka. Kao što je Lester rekao za NPR: "Opisali su ga kao vrlo fino građenog, snažnog, veoma lepog sa pramenovima kose koji su se uvili i spustili do ramena. Postoji nekoliko mogućih prikaza, jedan koji je preživeo u skulpturi iz Firence i još jedan koji je na fresci iz Milana, a obojica takođe pomalo liče na tu figuru “. Ali priznao je da ne postoji način da se zna sigurno.

8. Vituvijev čovek je imao kilu

To je dijagnoza koju je hirurški predavač Ašrafijan (Hutan Ashrafian) postavio 521 godinu nakon nastaka dela: Ingvinalna kila. Ašrafijan je dalje teoretizovao da je takva dijagnoza moglo ubiti ovog Vitruvijevca, i ako je Leonardo modelirao figuru na osnovu leša, verovatno ga je ubila kila.

9. Telo je iscrtano mernim linijama

Pogledajte grudi, ruke i lice čoveka. Pune ravne linije označavaju Leonardove proporcije na koje se odnose njegove beleške. Na primer, uši / dno nosa do obrva čine trećinu lica isto kao i dno nosa do brade, a od obrva do linije kose čini vrh.

10. Ima i druga, manje ezoterična imena

Skica se naziva i Kanon svojstava ili Proporcija čoveka.

11. Ima 16 poza

Na prvi pogled možete videti samo dve: stojeća poza sa skupljenim nogama i raširenim rukama i poza sa raširenim rukama i raširenim nogama. Ali genijalno kod Leonardove slike je to što prikazano telo omogućava prikaz 16 kombinacija ovih ispruženih udova.

12. Originalna skica se retko viđa u javnosti